OSMANLI MİMARİSİ

Anadolu’da «Beylik» Dönemi’ndeki yapı yapma etkinlikleri Erken Osmanlı Mimarisi olarak tanımlanan mimariyi oluşturmuştur. Bu mimariye tipik olan İznik ve Bursa türü cami ve «zaviye»dir (derviş manastırı). Bu tür yapılara giderek artan büyüklük ve önemlerde inşa edilen medrese ve hamamlar eşlik etmiştir. İznik’te ve Bursa’da görülen cami tipi, çok-sütunlu nefli mekanın redd edildiği merkezi planlı caminin geliştiğini gösterir.
 Bir kübik mekan üzerinde yarım kubbeli, revaklı (sütunlu giriş – portiko) ve (tuğla veya taşla inşa edilen) ince minareli Osmanlı camisinin temel modeli olmuştur. Bu model, Anadolu’daki Osmanlı Dönemi boyunca, kubbenin, Aya Sofya’nın kubbesi ile yarışarak büyümesi ve vurgulanması ile sürmüştür. Yine bu model, 18.yüzyıl Avrupa Barok Mimarisi’nin biçimdeki akıcılığına uyarlanmıştır. (T.Goodwin) Osmanlı Mimarisi’nde 3 dönem tanımlanmaktadır:
 - Erken Dönem: 13.yüzyıl-15.yüzyıl ortaları (Beylik’ten Sultanlığa) 
 - Klasik Dönem: İstanbul’un alınması 1453-16.yüzyıl ortaları
 - Klasik Dönem Sonrası: 16.yüzyıl sonlarından itibaren (İmparatorluğun gerilemesi süresinde)
Ana biçim “kübik mekan üstünde yarım kubbe” ile bir minare ve revak (sütunlu giriş) içerir. Kargir olan inşaatta duvarlar moloz taşla örülmüş ve kesme taşla kaplanmıştır. Minare çok renkli çinilerle bezenmiştir.

 Klasik Dönem: 
İstanbul’un alınması 1453 - 16.yüzyıl ortaları Klasik Dönem’in İstanbul’un alınması ile başladığı düşünülür. Ancak bu dönemin kökleri, Osmanlı stilinde ilk eser olduğu düşünülen Edirne’deki Üç Şerefeli Cami’de (Muradiye Camisi) bulunmaktadır (1447). İstanbul’un alınması anısına inşa edilen İstanbul’daki Fatih Camisi (1463) Üç Şerefeli Cami’nin özelliklerini taşımaktadır.


Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Avrupa’da Gotik, Rönesans ve Barok Mimarileri

Resim
Gotik Mimari  Fransa’dan Avrupa’ya yayılan, 12. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar süren ve temel özelliği dikey hatlar olan mimari üsluptur. Ortaçağ sanatsal gelişiminin son büyük evresi olan Gotik’in kaynağı, Kuzey Fransa’da Sens, Reims ve Rouen piskoposluklarıdır. Gotik yapılar, Tanrı’ya ulaşmak için yapılmış ve en özgün ürünler dini mimaride verilmiştir. Bu dönemde insan eyleminin odağı dinsel yaşam olduğu için, en ileri mimari tasarım ve teknolojiye sahip olan yapılar kilise tarafından yaptırılmıştır. Avrupa mimarlığında önemli yer tutan ve genellikle yapımları yıllarca süren çok sayıda katedral inşa edilmiştir. Katedraller, Ortaçağ’ın tarihsel koşullarının, toplumsal psikolojisinin ve Tanrı odaklı yaşamının anıtsal ifadeleridir: “Katedral Tanrı’nın eviydi, bu ifade sıradan bir şey değil korku dolu bir gerçeklik olarak anlaşılıyordu. Ortaçağ insanı yaşamının her yönünü etkileyen doğaüstüyle birlikte yaşıyordu” . Gotik’in en önemli katedrallerinden biri, Paris’teki Notre Dame Katedrali’
Devamı

RUSYA KONSTRÜKTİVİZM VE ALMANYA DA BAUHAUS

Resim
Bauhaus ve Rus Konstrüktivizm için sanatsal dışa vurum yerine zihinsel tasarım süreçlerini ifade eden konstrüksiyondur. Bauhaus işci konseyiyle küçük bir kesime lüks üretmek yerine geniş bir kesime kullanışlı yaşam alanı üretebilme düşüncesi  üzerine kurulmuştur. Rus Konstrüktivizm ne kadar maleviç (biçimsel sadelik) ve picassonun (kolay) sisteminden beslense de özünde biçimi belirleyen işlevdir düşüncesiyle şekillenmiştir. Topluma yeni görünüm katmak konstrüktivistlerin hedefidir. Bireysel sanattan yana olanlar ütopyacı olarak nitelendirilmiştir. Sovyetler Birliğinde yeni açılan okulda sanat tasarımı ve ideolojik eğitim verilmiştir. Rus Konstrüktivizmin en önemli mimarlarından biri olan Vladimir Tatlindir.  Tatlin özelliği heykelde insanı  kütlesellikden uzaklaştırıp insanı gerçek mekanda , gerçek malzemeyle baş başa bırakmasıdır. Sovyet avangard sİmgesi Enternasyonal anıt da Tatlinin örneğidir. Konstrivistler yaratma değil inşa etme, sanatsal değil toplumsal, kişisel değil toplumsal
Devamı

MİMARİDE ORANTI VE ÖLÇEK

Resim
ORANTI Zihin örüntülerde matematiksel ve geometrik  orantılar bulmaya çalışır. Eskiler tüm doğanın soyut evrensel yasalar tarafından yöneltildiğine inanıyorlardı. Vitruvus, irrasyonel sayılı geometrk figürlern nasıl oluştuğunu da betimlemştr. Tanımların hepsi kareyle başlar. Örneğin kare uç uca konularak bir dikdörtgenin diyagonal ölçülür ve bu uzun kenarlar boyunca döndürülürse kenarları 2.2361'e 1 orantı ilişkisine sahip bir kök5 dikdörtgen oluşabilir.Bir çok orta çağ kilisesi planı üstünde bu orantı sistem görülür. Yunan mimarlığı tasarımıyla en çok ilişkilendiren orantı sistemi Altın Oran denilen sistemdir. Orantının kusursuz olması gerektiğine inanılıyordu. Küçük parçanın büyük parçaya oranı eşit olmalıdır. Orta çağ matematkçisi Leonardo Fbonacci tarafından betimlenen sayı dizisinde şaşırtıcı bir uygunluk görülür. Bu sayı dizisindeki oranı şöyledir, sayı 1'le başlar 1 kendisiyle toplanıp yazıldıktan sonra sonraki sayın kendisinden iki önceki sayıların toplanmasıyla oluşu
Devamı